Ibrahim Reisi

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
(Përcjellë nga Ebrahim Raisi)
Ibrahim Reisi
ابراهیم رئیسی
Presidenti i zgjedhur i Iranit
Do marrë detyrën
3 gusht 2021
Lideri SupremAli Hamenei
Zëvendës PresidentTBA
Duke pasuarHasan Ruhani
Shefi i Drejtësisë së Iranit
Në detyrë
7 mars 2019 – 1 korrik 2021
Vendosur ngaAli Hamenei
Zëvendësi i ParëGholam-Hossein Mohseni-Eje'i
Paraprirë ngaSadeq Larijani
Pasuar ngaGholam-Hossein Mohseni-Eje'i
Prokuror i Përgjithshë i Iranit
Në detyrë
23 gusht 2014 – 1 prill 2016
Vendosur ngaSadek Larixhani
Paraprirë ngaGholam-Hossein Mohseni-Ezhe'i
Pasuar ngaMohammad Xhafar Montazeri
Anëtar i Asamblesë së Ekspertëve
Në detyrë
24 maj 2016 – 19 maj 2024
Njësia zgjedhoreHorasani Jugor
Shumica325,139 (80.0%)[1]
Në detyrë
20 shkurt 2007 – 21 maj 2016
Njësia zgjedhoreHorasani Jugor
Shumica200,906 (68.6%)
Zëvendës i Parë i Shefit të Drejtësisë së Iranit
Në detyrë
27 korrik 2004 – 23 gusht 2014
Shefi i DrejtësisëMahmud Hashemi Shahrudi
Sadek Larixhani
Paraprirë ngaMohammad-Hadi Marvi[2]
Pasuar ngaGholam-Hosein Mohseni-Eje'i
Kryetar i Zyrës së Inspektimit të Përgjithshëm
Në detyrë
22 gusht 1994 – 9 gusht 2004
Vendosur ngaMohammad Jazdi
Paraprirë ngaMostafa Mohaghegh Damad
Pasuar ngaMohammad Niazi
Të dhëna vetjake
U lind më
Ibrahim Reisulsadati

14 dhjetor 1960
Meshhed, Shteti Perandorak i Iranit
Vdiq më19 maj 2024 (63 vjet)
Bakrabad Rural District, Azerbajxhani Lindor, Iran
Shkaku i vdekjesRrëzimi i helikopterit
Partia politikeShoqata e Klerit Luftëtar[3]
Lidhjet e tjera
politike
Partia Republikane Islame (deri në vitin 1987)[3]
Bashkëshortja/etXhamileh Alamolhoda[4]
Fëmijët2[5]
Të afërmitAhmed Alamolhoda (vjehërr)
ShkollimiUniversiteti Shehid Motahari[3]
Seminari Qom[3]
Nënshkrimi
Faqja në rrjetFaqja zyrtare

Sejid Ibrahim Reisul-Sadati (14 dhjetor 1960 - 19 maj 2024), i njohur si Ibrahim Reisi (Persisht: ابراهیم رئیسی), ishte një musliman konservator iranian dhe politikan kryesor, jurist islamik dhe president i zgjedhur i Iranit, pasi ishte zgjedhur në presidencë në zgjedhjet presidenciale iraniane 2021.[6]

Ibrahim Reisi lindi në Meshhed tek një familje klerike shii persiane. Nga ana stërgjyshore, Reisi është midis Sejidëve Hysejn ibn Aliu dhe ai është i lidhur me Sejjidët e Ali ibn Husejn Zejn el-Abidin.[7]

Reisi ka shërbyer në disa pozicione në sistemin gjyqësor të Iranit, të tilla si Zëvendës Kryetari i Drejtësisë (2004–2014), Prokurori i Përgjithshëm (2014–2016) dhe Shefi i Drejtësisë që nga viti 2019. Ai ishte gjithashtu Prokuror dhe Zëvendës Prokuror i Teheranit në vitet 1980 dhe 1990, gjatë së cilës ai mbikëqyri ekzekutimin e mijëra disidentëve politikë dhe të burgosurve. Ai ishte Kujdestari dhe Kryetari i Astan Kuds Razavi, nga viti 2016 deri më 2019.[8] Ai është anëtar i Asamblesë së Ekspertëve nga Provinca Horasani Jugor, duke u zgjedhur për herë të parë në zgjedhjet e vitit 2006. Ai është dhëndri i prijësit të lutjes së së premtes në Meshhed dhe Imamit të Madh të Tyrbe Imam Riza, Ahmed Alamolhoda.

Raisi kandidoi për president në vitin 2017 si kandidat i Frontit Popullor konservator të Forcave të Revolucionit Islamik, duke humbur ndaj presidentit aktual të moderuar Hassan Rouhani, 57% me 38.3%. Raisi kandidoi me sukses për herë të dytë për president në 2021 me 62.9% të votave, duke pasuar Rouhani. Sipas shumë vëzhguesve, zgjedhjet presidenciale iraniane 2021 u manipuluan në favor të Raisit, i cili konsiderohej aleat i liderit suprem Ali Khamenei. E konsideruar si një linjë e ashpër në politikën iraniane, presidenca e Reisit pa ngërç në negociatat me SHBA-në mbi Planin e Përbashkët Gjithëpërfshirës të Veprimit (JCPOA) dhe protesta në shkallë të gjerë në të gjithë vendin në fund të vitit 2022, të shkaktuara nga vdekja e Mahsa Amini më 16 shtator. Gjatë mandatit të Reisit, Irani intensifikoi pasurimin e uraniumit, pengoi inspektimet ndërkombëtare dhe mbështeti Rusinë në pushtimin e Ukrainës. Irani gjithashtu nisi një sulm me raketa dhe me dron mbi Izraelin gjatë konfliktit të Gazës dhe vazhdoi të armatoste grupe përfaqësuese si Hizbullahu dhe lëvizja Huthi. Shpesh i parë si një favorit për të pasuar Khamenei si Udhëheqës Suprem, Raisi vdiq në vitin 2024 pas një përplasjeje helikopteri pranë Varzaqan.

Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  1. ^ "اعلام آرای مجلس خبرگان رهبری در خراسان جنوبی" (në persisht). Alef. 27 shkurt 2016. Arkivuar nga origjinali më 8 korrik 2017. Marrë më 5 prill 2017.
  2. ^ "از نمایندگی امام در مسجد سلیمان تا معاون اولی قوهٔ قضائیه" (në persisht). Sadegh Newsletter. 2 mars 2015. Arkivuar nga origjinali më 4 shtator 2017. Marrë më 5 shtator 2017.
  3. ^ a b c d "زندگی‌نامه حجت‌الاسلام و المسلمین سیدابراهیم رئیسی" (në persisht). Official Website of Seyyed Ebrahim Raisi. Arkivuar nga origjinali më 23 mars 2017. Marrë më 5 prill 2017.
  4. ^ "با دختر علم الهدی و همسر رئیسی آشنا شوید/عکس" (në persisht). 22 prill 2017. Arkivuar nga origjinali më 24 prill 2017. Marrë më 23 prill 2017.
  5. ^ "مشخصات شناسنامه‌ای 6کاندیدای ریاست‌جمهوری" (në persisht). 21 prill 2017. Arkivuar nga origjinali më 14 janar 2019. Marrë më 21 prill 2017.
  6. ^ Maziar Motamedi (19 qershor 2021). "Hardliner Ebrahim Raisi declared Iran's new president". Aljazeera English (në anglisht). Marrë më 19 qershor 2021.
  7. ^ Get to know (Seyyed Ebrahim Raisi) the new tutelage of Astan Quds Razavi better + complete records
  8. ^ "Ra'eesi became chairman of AQR". BBC Persian (në persisht). 7 mars 2016. Arkivuar nga origjinali më 14 qershor 2018. Marrë më 8 mars 2016.